پمپ انتقال مواد مخصوص مواد شیمیایی
در مقاله ای تحت عنوان پمپ انتقال مواد توضیح دادیم که پمپ انتقال مواد چیست و چه وظیفه ای بر عهده دارد. پمپ انتقال مواد به دسته ای از الکترو پمپ ها گفته می شود که برای انتقال مواد غلیظ یا دارای ویسکوزیته بالا استفاده می شود.
اما مواد غلیط و با ویسکوزیته بالا خود دارای تنوع زیادی هستند و در صنایع مختلف برای مقاصد متفاوتی به کار می روند. برخی به اشتباه کلیه پمپ های انتقال مواد را به نام پمپ انتقال مواد شیمیایی می شناسند این درحالی است که پمپ انتقال مواد شیمیایی تنها یکی از انواع پمپ های انتقال مواد است که البته کاربرد زیادی دارد در خیلی از صنایع استفاده می شود.
پمپ انتقال مواد شیمیایی نوعی الکترو پمپ انتقال مواد است که برای انتقال مواد یا مایعات شیمیایی ساخته شده است و در مقابل خواص اسیدی وئ بازی مقاومت بسیار زیادی دارد. با توجه به اینکه مواد شیمیایی از خصوصیت خورندگی زیادی برخوردار هستند و در مواجهه با مایعات اسیدی و بازی زیادی قرار دارند ، قطعات این دسته از پمپ ها باید به شکلی انتخاب شده باشند که در برابر این مواد سازگاری داشته باشند و به راحتی آسیب نبینند.
این در حالی است که در بین انواع پمپ انتقال مواد ، تنوع زیادی می بینیم که برخی برای انتقال لجن و مایعات معدنی، برخی برای صنایع کاغذ و یا کف کش و غیره به کار می روند و نیاز به داشتن خصوصیات مقاومت در برار اسید و باز را ندارند ولی باید در برابر اشیاه نوک تیز و یا خورده سنگ و غیره مقاوم باشند که این تفاوت کلیدی بین پمپ انتقال مواد شیمیایی با پمپ انتقال مواد غلیظ دیگر است.
انواع پمپ انتقال مواد شیمیایی
بصورت کلی پمپ انتقال مواد شیمایی از نقطه نظر کاریرد و فعالیت به سه دسته کلی تقسیم می شود:
- مونو پمپ ها
برخی از مواد شیمیایی در زمان انتقال و با تغییر در سرعت انتقال و یا وارد شدن ضربه به آنها ممکن است ماهیت خود را از دست بدهند و یا دچار تغییر شوند. برای این دسته از مواد شیمیایی از مونو پمپ ها استفاده می شود.
مونو پمپ که به نام progressive cavity pumps هم شناخته می شود ابعاد و توان متفاوتی دارند و عموما در زمان انتقال نواد شیمیایی هیچ نوع ضربه پالسی ایجاد نمی کنند و این باعث خواهد شد که ماهیت و خاصیت ماده شیمیایی تغییری نکند.
مونو پمپ ها می توانند مواد شیمیایی با ذرات معلق و همچنین با ویسکوزیته بالا را نیز تا حدود 1.000.000 cps را جابه جا کنند. مونو پمپ ها از یک روتور، استاتور، جعبه دنده، بدنه و موتور تشکیل شده اند.
- پمپ پریستالتیک
نوعی پمپ انتقال مواد شیمایی که با کارکرد بسیار جالبی کار می کند و در واقع اساس کار این پمپ را می توان حرکات ماهیچه ای بدن انسان دانست. همانطور که در بدن حرکت های انقباضی و نبض باعث شک و ایجاد حرکت در بدن می شود این موضوع در این نوع پمپ ها رعایت شده تا باعث حرکات محتویات داخل لوله ها شوند.
پمپ پریستالتیک دارای یک لوله لاستیکی مقاوم به مواد شیمیایی است که توسط یک غلتک در طول خود فشرده شده و کار انتقال سیال به جلو را انجام می دهد. سپس بعد از فشرده شدن و با ایجاد خلا لوله به حالت اولیه خود باز می گردد. پمپ پریستالتیک ( Peristaltic Pumps) با این روش حرکت مایع شیمیایی را به آرامی حرکت می دهد که این موضوع باعث می شود که ماده بدون تغییر و آسیب انتقال داده شود. ضمن اینکه در این نوع پمپ ها فقد لوله لاستیکی است که با سیال در ارتباط است و به همین دلیل سیال آلوده نخواهد شد.
- پمپ محرک مغناطیسی
نوع دیگری از پمپ انتقال مواد شیمیایی است که ساختار پمپ های سانتریفیوژ را دارد ولی محکر آن از نوع مغناطیسی است. در این دست از پمپ ها موتور الکتریکی پمپ از طریق میدان و نیروی مغناطیسی انتقال حرکت را به ایمپلر انجام می دهد.
پمپ محرک مغناطیسی یا پمپ مگنتی (Magnetic Drive ) با استفاد هاز حذف آب بند مکانیکی یا همان پکینگ در پمپ و با استفاده از یک شافت دو تکه در قسمت آب بند کار خود را انجام می دهد. مگنت ها در قسمت شافت داخلی قرار دارند که با سیال در تماس هستند و بر روی شافت قرار گرفته اند. شافت بیرونی نیز تعدادی مگنت دیگر رادر اختیار دارد و بر روی شافت انتقال قدرت قرار گرفته اند.
جنس قطعات پمپ انتقال مواد شیمیایی
پمپ انتقال مواد شیمیایی باید از قطعاتی تشکیل شده باشد که به دلیل تماس مستقیم با مواد شیمیایی و خورنده دارای جنس بسیار مقاوم باشند و در برابر این مواد آسیب نبینند.
اما زمانی که به دقت بررسی کنیم خواهیم فهمید که تمامی مواد شیمیایی خاصیت یکسان ندارند و میزان خورندگی و یا اسیدی بودن آنها متفاوت است و همین امر امکان استفاده از یک نوع جنس خاص یا ثابت را برای ساخت پمپ یا اجزا داخلی پمپ وجود ندارد و در واقع باید با توجه به ماهیت مواد شیمیایی و حتی فیزیکی هر ماده و با در نظر گرفتن شرایط کاری هر یک از انواع پمپ انتقال مواد شیمیایی با ماده و جنس مناسب با نوع فعالیت و ماهیت ماده شیمیایی ساخته شوند.
عموما برای ساخت قطعات و جنس مواد پمپ انتقال مواد شیمیایی از دو دسته جنس استفاده می شود:
- پمپ انتقال مواد شیمیایی از جنس فلز
برای تولید این نوع پمپ انتقال مواد شیمیایی معمولا از فلز های ضد زنگ استفاده می شود که بهترین و مرسوم ترین این نوع فلزها را می توان فلز استیل استنلس دانست که بهترین نوع استیل برای ساخت پمپ انتقال مواد شیمیایی را می توان فلز استیل استنلس 304 و بعد از آن 316 , 316ti, 316 L دانست. بعضا نیز از فولاد های آلیاژی مانند کارپنتر (Carpenter ) یا فولاد های آلیاژی تقویت شده موسوم به سوپر آلیاژ ها مانند هاستالوی (Hastalloy ) و حتی گاها از عناصری مانند تیتانیوم به دلیل پایداری بالا استفاده می شود.
در ساخت این نوع پمپ ها الزاما از یک نوع لز برای تمامی ساختار پمپ استفاده نمی شود و می تواند جنس بدنه، پروانه، آب بند و یا شافت و غیره با ترکیبی از فلزات مختلف ساخته شود که بسته به طراحی پمپ متفاوت می تواند باشد.
- پمپ انتقال مواد شیمیایی از جنس مواد مصنوعی
استفاده از فلزات ضد زنگ و مقاوم هزینه بسیار زیادی را متحمل به مشتری می کند و در ضمن برخی از مواد شیمیایی آنقدر قدرتمند هستند که انواع این نوع فلزات نیز در برابر آنها مقاومت خوبی نداشته باشند. به همین دلیل در تولید برخی از انواع پمپ انتقال مواد شیمیایی باید از مواد مصنوعی استفاده شود.
از مواد مصنوعی برای تولید پمپ انتقال مواد شیمیایی در دو حالت کلی برای ساخت پمپ انتقال مواد و یا قطعات پمپ استفاده می شود:
- در حالت اول از این مواد مصنوعی به منظور پوشش قطعات فلزی استفاده می شود تا مقاومت آنها را در برابر مواد شیمایی افزایش دهد.
- در حالت دوم از خود این مواد برای تولید قطعات پمپ استفاده می شود که با استفاده از تزریق و یا قالب ها این کار انجام می شود.
بهترین مواد برای پوشش دهی قعطات فلزی پمپ انتقال مواد را می توان انواع لاستیک ها دانست که مقاومت بی نظیری در این خصوص دارند و می توانند در کنار مقاومت بالا در برابر خوردگی در برابر دمای بسیار بالا نیز مقاومت داشته باشند. بهترین نوع لاستیک ها برای پوشش قطعات فلزی پمپ انتقال مواد را می توان لاستیک های مصنوعی EPDM، NBR، PU و یا Viton دانست.
اما برای ساخت قطعات پمپ انتقال مواد شیمیایی عموما از پلاستیک های فشرده ای ماننده PVC، PP و یا PE استفاده می شود.
استفاده از موادی مانند سرامیک ها و یا پلیمرهای مختلف نیز با پیشرفت تکنولوژی در سال های اخیر برای ساخت و یا پوشش قطعات مرسوم شده است. معمولا سرامیک ها و یا پلیمرها را با علم نانو برای این کار آماده می کنند و معمولا به دو صورت برای ساخت قطعات و یا پوشش قطعات فلزی پمپ انتقال مواد شیمیایی استفاده می شوند.
حسن استفاده از انواع لاستیک ها و سرامیک ها و پلیمرها این است که می توان انواع قطعات و پوشش ها را تولید کرد و برای هر نوع ماده شیمیایی بهترین گزینه را انتخاب کرد.
یکی از بزرگ ترین چالش های تولید کننده های پمپ انتقال مواد و بخصوص پمپ انتقال مواد شیمیایی با توجه به طیف و تنوع قطعات به کار رفته در ساخت آنها را می توان روش آب بندی آنها دانست.
موضوعاتی مانند نوع پمپاژ، شرایط کاری پمپ، دما، وجود ذرات جامد و تیز، میزان اسیدی بودن، میزان سمی بودن، غلظت، روان بودن و غیره از عواملی هستند که انتخاب بهترین قطعات برای آب بندی را با چالش مواجه می کند.
اما معمولا بهترین نوع قطعات آب بندی را می توان آب بندی های مکانیکی تکی (Single Mechanical Seal ) یا آب بندی های مکانیکی جفتی با مایع خنک کننده ( Double Mechanical Seal) دانست که البته هر یک از این آب بندی ها ممکن است از انواع مختلفی از مواد تولید شوند.
پمپ انتقال مواد شیمیایی با کوپل مغناطیسی
بهترین نوع آب بندی ها برای پمپ انتقال مواد را می توان استفاده از کوپلینگ مغناطیسی به جای انواع آب بند دیگر با مواد دیگر دانست. این نوع کوپلینگ ها به صورت کلی بسیار مقاوم هستند و هر گونه خطر نشتی مواد سمی و یا بسیار خورنده را از بین می برند و به همین دلیل کاربرد زیادی برای پمپ انتقال مواد شیمیایی دارد.
ضمن اینکه در زمان استفاده از این نوع کوپلینگ مغناطیسی شافت نگهدارنده پروانه در داخل بدنه پمپ قرار دارد و حرکت انتقال گشتاور بوسیله میدان مغناطیسی انجام می شود و در برابر مواد شیمیایی و خورنده نیز مقاومت خوبی دارد.
نکاتی بسیار مهم برای خرید پمپ انتقال مواد شیمیایی
سه عامل بسیار مهم و تعیین کننده برای انتخاب پمپ انتقال مواد شیمیایی وجود دارند که باید قبل از خرید پمپ انتقال مواد شیمیایی این سه عامل را مشخص کرده باشید:
- جنس مواد مورد نیاز برای انتقال
در زمان خرید پمپ انتقال مواد شیمیایی مهم ترین نکته این است که بدانید نوع موادی که قرار است با پمپ انتقال دهید چیست. میزان خورندگی و میزان اسیدی بودن یا سمی بودن مواد چقدر است تنوع انها چگونه است.
با تشخیص درست مواد یا مایعاتی که قرار است انتقال دهید می توانید بهترین جنس را برای پمپ انتقال مواد شیمیایی خود انتخاب کنید. این کار نه تنها باعث می شود تا میزان خوردگی و آسیب دیدن پمپ کاهش یابد بلکه از واکنش های احتمالی داخل پمپ با مواد نیز جلوگیری می شود. شاید گاها نیاز باشد پمپ مورد نظر خود را سفارشی تهیه کنید.
- اندازه پمپ و توان عملکرد پمپ انتقال مواد شیمیایی
یکی از مهم ترین نکاتی که بعضا فراموش می شود و تنها در زمان انتخاب پمپ انتقال مواد شیمیایی به نوع ماده شیمیایی دقت می شود عملکرد و توان پمپ است. عملکرد و توان پمپ را باید در دقیقه محاسبه کنید و مد نظر قرار دهید.
این بسته به نیاز شما دارد. بنابراین باید از قبل تخمین بزنید که میزان ورودی و خروجی مورد نیاز در تولید شما به چه میزان باید باشدو در نهایت پمپ انتقال مواد شیمیایی شما تا چه میزان می تواند این نیاز را پوشش دهد. با در نظر گرفتن این موضوع می توانید پمپ انتقال مواد شیمیایی را با توان بالاتر از نیاز خود البته کمی بالاتر از نیاز خود تهیه کنید تا با مشکل مواجه نشوید.
- نوع کارکرد پمپ انتقال مواد شیمیایی
پمپ انتقال مواد شیمیایی ممکن است از مدل های مغناطیسی، سانتریفیوژی ، مونو پمپ یا پریستالتیک باشد که هر کدام با در نظر گفتن نوع انتقال مواد شیمیایی انتخاب می شوند. در واقع شما باید تعیین کنید که کدام نوع کارکرد پمپ برای مواد شیمایی مورد نظر شما بهترین انتخاب هستند و باعث تغییر در ماده شیمیایی شما نشده و یا مقاومت بهتری در زمان احتمالی مواجهه با ماده شیمیایی خواهند داشت.
گروه صنعتی جامین طرح پارسیان به عنوان اولین شرکت تولید کننده انواع پمپ اانتقال مواد از جمله پمپ انتقال مواد شیمیایی در ایران آماده ارائه مشاوره تخصصی به مشتریان داخلی و خارجی خود می باشد. شما می توانید در صورت نیاز به انتخاب هر یک از انواع پمپ های انتقال مواد شیمیایی سوالات و ابهامات خود را از کارشناسان ما جویا شوید و بهترین نوع پمپ را متناسب با نیاز خود و با قیمت تمام شده بسیار مقرون به صرفه از ما سفارش دهید.
ضمن اینکه این قابلیت در شرکت جامین طرح پارسیان ایجاد شده است که مشتریان ما در کمترین زمان به خواسته های سفارشی خود برسند با این توضیح که امکان طراحی و ساخت انواع پمپ های انتقال مواد شیمیایی متناسب با کارکردها و کاربرد های مختلف در این مجموعه فراهم شده است.